Thun liên hàm là một công cụ quan trọng trong quá trình niềng răng, giúp điều chỉnh vị trí của hàm trên và hàm dưới để đạt được khớp cắn hoàn hảo. Được làm từ cao su đàn hồi, thun liên hàm được gắn vào các mắc cài trên răng theo chỉ định của bác sĩ chỉnh nha. Để biết sử dụng thun liên hàm đúng cách, hãy cùng Implant Center chúng tôi tìm hiểu thông tin chi tiết ngay trong bài viết bên dưới.
Thun liên hàm là gì?
Thun liên hàm là một loại dây thun cao su nhỏ, có độ đàn hồi cao, được sử dụng trong nha khoa để hỗ trợ điều trị chỉnh nha, cụ thể là niềng răng. Thun liên hàm thường được gắn vào các mắc cài trên cung niềng răng và các răng cần di chuyển để tạo lực kéo, giúp điều chỉnh vị trí răng theo hướng mong muốn.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp không cần thiết, bệnh nhân không cần phải sử dụng thun liên hàm. Thun liên hàm thường được sử dụng phổ biến trong điều trị niềng răng để cải thiện các vấn đề sau:
- Răng bị khểnh một hoặc hai bên.
- Răng mọc chếch quá cao so với xương hàm.
- Răng mọc lệch.
- Răng mọc chìa ra phía trước hoặc phía sau.
- Sự mất cân đối của khớp cắn.
- Sự đối đầu của khớp cắn (khớp cắn đối đỉnh).
Đối với niềng răng tự buộc có nắp trượt tự động thông minh, bạn sẽ không cần phải sử dụng thun liên hàm.
Tại sao bạn cần phải đeo thun liên hàm?
Thun liên hàm là một dụng cụ quan trọng trong quá trình niềng răng, giúp tạo lực kéo, di chuyển răng về vị trí mong muốn một cách hiệu quả và nhanh chóng. Đeo thun liên hàm mang lại nhiều lợi ích cho quá trình niềng răng như:
- Kéo các răng khểnh về vị trí bình thường: Thun liên hàm được gắn vào các mắc cài trên cung niềng răng và các răng khểnh, tạo lực kéo trực tiếp giúp di chuyển những chiếc răng này về vị trí chính xác trên cung hàm. Nhờ vậy, các khe hở giữa các răng sẽ được thu hẹp, giúp nụ cười trở nên đều đặn và thẩm mỹ hơn.
- Đóng các khe hở giữa các răng: Trong trường hợp có khe hở giữa các răng, thun liên hàm sẽ giúp tạo lực ép vào khe hở, thúc đẩy quá trình đóng khe hiệu quả. Việc đóng khe hở không chỉ giúp cải thiện thẩm mỹ mà còn giúp vệ sinh răng miệng dễ dàng hơn, ngăn ngừa các bệnh lý về răng miệng như sâu răng, viêm lợi.
- Điều chỉnh khớp cắn: Thun liên hàm có thể được sử dụng để điều chỉnh khớp cắn, giúp cải thiện chức năng ăn nhai và thẩm mỹ khuôn mặt. Ví dụ, nếu khớp cắn hở, thun liên hàm sẽ giúp kéo các răng hàm dưới xuống để khớp với các răng hàm trên.
- Tăng tốc độ di chuyển răng: So với các phương pháp niềng răng truyền thống, sử dụng thun liên hàm giúp tăng tốc độ di chuyển răng hiệu quả hơn. Nhờ lực kéo trực tiếp và liên tục, các răng sẽ di chuyển nhanh hơn, rút ngắn thời gian niềng răng.
- Giảm thiểu sử dụng các khí cụ khác: Trong một số trường hợp, thun liên hàm có thể giúp giảm thiểu nhu cầu sử dụng các khí cụ niềng răng khác như dây cung phụ, dây chun tứ giác… Nếu sử dụng ít khí cụ hơn, bạn sẽ cảm thấy quá trình niềng răng của mình thoải mái, bớt khó chịu đau đớn hơn.
Ưu – nhược điểm khi đeo thun liên hàm
Cũng tương tự như những khí cụ niềng răng khác, đeo thun liên hàm cũng có những ưu điểm và bất lợi cho bệnh nhân, cụ thể sẽ được trình bày trong bảng dưới đây.
Ưu điểm khi đeo thun liên hàm:
- Hiệu quả cao: Thun liên hàm tạo lực kéo trực tiếp lên răng, di chuyển răng về vị trí mong muốn một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn so với các phương pháp niềng răng truyền thống.
- Tăng tốc độ di chuyển răng: Nhờ lực kéo liên tục, các răng sẽ di chuyển nhanh hơn, rút ngắn thời gian niềng răng.
- Giảm thiểu sử dụng các khí cụ khác: Trong một số trường hợp, thun liên hàm có thể giúp giảm thiểu nhu cầu sử dụng các khí cụ niềng răng khác, như dây cung phụ, dây chun tứ giác,…
- Dễ sử dụng: Thun liên hàm dễ dàng được gắn vào và tháo ra tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ khá đơn giản.
- Tiết kiệm chi phí: So với các phương pháp điều trị chỉnh nha khác, sử dụng thun liên hàm có chi phí rẻ hơn.
- Không gây đau đớn: Thun liên hàm không gây ra cảm giác đau đớn hay khó chịu cho bệnh nhân.
- Cải thiện thẩm mỹ: Thun liên hàm giúp thu hẹp khe hở giữa các răng, di chuyển các răng khểnh về vị trí bình thường, góp phần cải thiện thẩm mỹ nụ cười.
- Nâng cao hiệu quả điều trị: Sử dụng thun liên hàm đúng cách giúp nâng cao hiệu quả điều trị niềng răng, rút ngắn thời gian niềng và mang lại kết quả tốt nhất.
Nhược điểm:
- Cần đeo thường xuyên: Bệnh nhân cần đeo thun liên hàm thường xuyên theo hướng dẫn của bác sĩ, thường là từ 12 đến 24 giờ mỗi ngày.
- Cảm giác khó chịu ban đầu: Một số bệnh nhân có thể cảm thấy khó chịu khi mới đeo thun liên hàm, tuy nhiên cảm giác này sẽ dần hết đi sau vài ngày.
- Gây mất thẩm mỹ: Thun liên hàm có màu sắc nên có thể gây mất thẩm mỹ cho bệnh nhân.
- Dễ bị tuột hoặc đứt: Đeo thun rất dễ bị tuột hoặc đứt nếu bạn thao tác không đúng cách.
- Cần vệ sinh kỹ lưỡng: Bệnh nhân cần vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng sau khi đeo thun liên hàm để tránh vi khuẩn tích tụ và gây sâu răng.
- Không hiệu quả với tất cả các trường hợp: Thun liên hàm không hiệu quả với tất cả các trường hợp chỉnh nha, đặc biệt là những trường hợp phức tạp.
- Cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ: Để đạt được hiệu quả tốt nhất, bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về cách đeo, tháo và bảo quản thun liên hàm.
Đeo thun liên hàm như thế nào là đúng cách?
Thun liên hàm là một loại khí cụ niềng răng cần phải được thay đổi hàng ngày. Sau khi được bác sĩ hướng dẫn, người sử dụng cần biết cách thay đổi thun liên hàm mỗi khi sử dụng. Cách đeo thun liên hàm cũng khá đơn giản.
Khi đeo thun liên hàm, nếu chưa quen, người dùng nên đứng trước gương, mở miệng và xác định xem thun liên hàm đã được gắn vào răng nào. Sau đó, dùng hai tay hoặc một tay tùy thói quen, kéo thun ra và đặt lại đúng vị trí mà bác sĩ đã chỉ định trước đó.
Một số chú ý cho người niềng răng khi đeo thun liên hàm
- Để đảm bảo độ co giãn và đàn hồi của dây thun, bạn nên thay dây ít nhất mỗi 12 tiếng và nên thay 2-3 lần mỗi ngày.
- Nhớ mang theo dây thun để thay khi cần thiết và tháo ra khi ăn uống hoặc đánh răng.
- Luôn giữ vệ sinh thun cẩn thận, tránh để ở nơi ẩm ướt và rửa tay sạch sẽ trước khi đeo thun.
- Hạn chế việc kéo thun quá căng và không nên sử dụng nhiều thun cùng lúc để tránh gây hại cho chân răng và làm mất đi độ co giãn và đàn hồi của thun.
Những trường hợp nào bạn nên sử dụng thun liên hàm?
Thun liên hàm được sử dụng để điều chỉnh khoảng cách giữa các răng, kiểm soát hướng phát triển của răng và cải thiện chức năng khớp cắn. Nó phù hợp cho các trường hợp sau đây:
- Trường hợp răng hàm trên nhô ra nhiều hơn so với hàm dưới, ví dụ như răng hô. Dây thun sẽ giúp kéo hàm trên vào trong và đẩy hàm dưới ra ngoài.
- Trường hợp răng hàm dưới nhô về phía trước so với răng hàm trên (bị móm). Dây thun sẽ giúp điều chỉnh độ nhô ra của vùng trên và độ lõm của vùng dưới.
- Trường hợp khớp cắn hở, khi không có sự tiếp xúc giữa răng hàm trên và răng hàm dưới. Dây thun có thể giúp kéo các bộ phận để đạt được sự tiếp xúc này.
Giai đoạn nào của niềng răng bạn cần đeo thun liên hàm?
Mục đích của việc đeo thun liên hàm là để giúp cân đối khớp cắn. Tuy nhiên, không phải ai niềng răng cũng cần phải đeo thun liên hàm và thời gian đeo thun liên hàm cũng khác nhau tùy thuộc vào từng trường hợp.
Việc đeo thun phụ thuộc vào tình trạng hiện tại của người niềng răng, quá trình di chuyển của răng khi sử dụng mắc cài… Thông thường, khi đeo thun liên hàm, người ta sẽ bắt đầu đeo ngay từ khi niềng răng. Tuy nhiên, để xác định thời điểm thích hợp, người dùng cần tư vấn từ nha sĩ trước khi bắt đầu điều trị niềng răng.
Thời gian đeo thun liên hàm lý tưởng mỗi ngày là 20 giờ, do đó người dùng cần đeo thun ngay cả khi ngủ và chỉ tháo ra khi ăn uống hoặc vệ sinh răng miệng.
Đeo thun liên hàm có gây đau đớn không?
Trong những ngày đầu khi đeo thun, người bệnh có thể cảm thấy khó chịu, đau răng và gặp khó khăn khi ăn uống. Trong thời gian này, quan trọng là không được tháo thun liên hàm vì điều này sẽ làm kéo dài thời gian niềng răng và làm tăng đau khi đeo lại sau này.
Để giảm cơn đau nhanh chóng và không ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về chế độ ăn uống và cách chăm sóc răng phù hợp sau khi đeo thun. Đồng thời, việc tập làm quen với việc đeo thun sẽ giúp giảm đau khi răng đã di chuyển dần dần.
Thun kéo liên hàm có mấy loại?
Hiện nay, có 3 loại thun liên hàm cơ bản được sử dụng phổ biến như sau:
- Thun liên hàm loại 1: Được sử dụng khi cần đóng khoảng trống giữa các khe hở của răng. Bác sĩ sẽ móc thun từ răng nanh của hàm trên đến răng hàm dưới để tạo ra lực kéo vừa đủ.
- Thun liên hàm loại 2: Được áp dụng khi cần nhổ răng với mục đích củng cố điểm neo. Bác sĩ sẽ móc thun từ răng hàm dưới đầu tiên cho đến răng nanh của hàm trên.
- Thun liên hàm loại 3: Sử dụng đối với răng hàm dưới bị hở. Loại thun này giúp nâng phần răng hàm trên lên và rút lại phần răng hàm dưới.
Đeo thun liên hàm trong thời gian bao lâu để có hiệu quả?
Để có kết quả tốt nhất, người dùng nên đeo thun liên hàm suốt 20 giờ mỗi ngày, bao gồm cả khi ngủ. Điều này có nghĩa là bạn cần đảm bảo rằng thun được đeo ngay cả khi họ đi ngủ, và chỉ tháo ra khi ăn uống hoặc vệ sinh răng miệng. Bạn cùng cần lưu ý thay dây thun 2 – 3 lần, mỗi lần cách nhau 12 tiếng để đảm bảo tính đàn hồi của chúng.
Thời gian cần thiết để đeo thun liên hàm sẽ thay đổi tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, có thể kéo dài nhanh chóng hoặc lâu hơn. Nếu tình trạng của răng đã được điều chỉnh đúng về mặt khớp cắn, việc đeo thun có thể kéo dài trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, trong những trường hợp khác, thời gian cần thiết có thể kéo dài hơn vài tuần để đảm bảo rằng hai hàm trên và dưới cân đối lại với nhau, và răng đạt được sự đều đặn, đẹp mắt, và có khả năng ăn nhai tốt sau khi tháo niềng.
Tác dụng phụ khi đeo thun liên hàm
Do tác dụng chính của thun liên hàm là để hỗ trợ việc kéo răng về vị trí đúng, nên khi mới bắt đầu đeo thun, có thể có cảm giác đau nhức và không thoải mái. Trong thời gian này, quan trọng nhất là không nên tháo thun ra vì điều này có thể làm chậm quá trình di chuyển của răng. Thay vào đó, hãy cố gắng làm quen với cảm giác mới và khi răng di chuyển, cảm giác đau sẽ dần dần giảm đi.
Câu hỏi thường gặp
Nuốt thun liên hàm có bị sao không?
Nuốt phải thun liên hàm không nguy hiểm và không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Thun liên hàm được làm từ chất liệu an toàn, mềm dẻo và có thể tiêu hủy trong hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, nếu bạn nuốt thun liên hàm thường xuyên, có thể dẫn đến một số vấn đề như táo bón, đau bụng, buồn nôn, khó tiêu…
Nếu như thun liên hàm bị đứt và vô tình nuốt phải thì có bị ảnh hưởng không?
Như đã đề cập ở trên, nuốt phải thun liên hàm bị đứt không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuy nhiên, bạn nên theo dõi tình trạng của mình trong vài ngày sau đó. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào như táo bón, đau bụng hoặc buồn nôn, hãy liên hệ với bác sĩ nha khoa hoặc bác sĩ để được tư vấn.
Niềng răng có giúp hết hô không?
Niềng răng có thể giúp hết hô trong nhiều trường hợp. Mức độ hiệu quả của quá trình niềng sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ tuổi, tình trạng hô, phương pháp niềng răng, cách chăm sóc và đeo hàm duy trì sau khi niềng.
Nhìn chung, đeo thun liên hàm mang lại nhiều lợi ích cho quá trình niềng răng, giúp di chuyển răng nhanh chóng và hiệu quả. Tuy nhiên, để niềng răng an toàn và hiệu quả, bạn nên lựa chọn địa chỉ uy tín như Implant Center và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.
