Can thiệp chỉnh nha cho các trường hợp răng hô và móm ở trẻ em cần được thực hiện sớm. Sau khi thăm khám, một số trẻ có thể được chỉ định sử dụng khí cụ Facemask, kết hợp với mắc cài và máng niềng để nắn chỉnh răng và xương hàm. Vậy khí cụ chỉnh nha Facemask là gì? Nó có tác dụng như thế nào? Và những trường hợp nào sẽ được chỉ định sử dụng? Hãy cùng Implant Center tìm hiểu thông qua bài viết sau đây!
Khí cụ chỉnh nha Facemask là gì?
Facemask là một loại hàm chức năng được sử dụng trong chỉnh nha, đặc biệt hiệu quả trong việc điều chỉnh khớp cắn ngược (hay còn gọi là móm xương) ở trẻ em trong giai đoạn phát triển xương hàm, thường từ 6 đến 12 tuổi. Thiết bị này hoạt động bằng cách sử dụng lực ngoài miệng để kích thích xương hàm trên tăng trưởng ra trước và xuống dưới, đồng thời kiểm soát sự phát triển của xương hàm dưới.
Khí cụ này được chỉ định cho các trường hợp:
- Sai khớp cắn loại III: Khi xương hàm trên kém phát triển so với hàm dưới, dẫn đến tình trạng khớp cắn ngược (móm).
- Hàm trên bị kẹt bên trong hàm dưới: Tình trạng này gây khó khăn trong việc khớp cắn đúng.
- Thiếu phát triển xương hàm trên: Khi xương hàm trên không phát triển đủ theo chiều trước-sau.
- Xương hàm dưới phát triển quá mức: Khi hàm dưới phát triển vượt trội, gây mất cân đối trong khớp cắn.
- Trẻ em trong giai đoạn phát triển: Thích hợp cho trẻ từ 6 đến 12 tuổi, khi xương hàm đang trong quá trình thay răng.
Hàm Facemask có những ưu điểm gì?
Facemask mang lại rất nhiều lợi ích như:
- Hiệu quả điều trị khớp cắn loại III: Mang lại hiệu quả tối ưu từ tình trạng nhẹ đến vừa, hạn chế khớp cắn ngược giai đoạn sớm.
- Giảm nguy cơ phẫu thuật: Giúp giảm thiểu khả năng cần phải phẫu thuật chỉnh hình xương trong tương lai.
- Bảo vệ xương hàm: Hạn chế nguy cơ tiêu xương và tụt lợi tại vùng răng cửa hàm dưới.
- Kiểm soát trồi răng: Máng trượt hỗ trợ kiểm soát sự trồi của răng hàm lớn.
- Cải thiện tương quan xương: Điều chỉnh tương quan xương, tăng chiều dài tầng mặt dưới và cải thiện thẩm mỹ khuôn mặt.
Nhược điểm của hàm Facemask là gì?
Một số nhược điểm của hàm Facemask là:
- Cần sự hợp tác từ trẻ: Yêu cầu sự phối hợp 100% từ trẻ để đeo hàm diễn ra thuận lợi.
- Cảm giác khó chịu: Có thể gây đau ở vùng hậu hàm khi thay chun mới.
- Yêu cầu chăm sóc răng miệng: Cần chú ý đến việc vệ sinh và chăm sóc răng miệng thật kỹ càng để tránh vấn đề về sức khỏe răng miệng.
Cấu tạo của khí cụ chỉnh nha Facemask
Khí cụ Facemask được thiết kế với nhiều thành phần nhằm đảm bảo hiệu quả trong việc điều chỉnh khớp cắn ngược ở trẻ. Cụ thể, cấu tạo của Facemask bao gồm các phần sau:
- Phần đỡ trán:
- Được đặt trên lông mày khoảng 1 – 2 cm, hoặc cách đều giữa lông mày và chân tóc.
- Chức năng chính là tạo điểm tựa ổn định cho khí cụ.
- Phần đỡ cằm:
- Được đặt chắc chắn dưới rãnh cằm, cách khoảng 7 mm.
- Giúp giữ cho khí cụ ổn định và không bị dịch chuyển trong quá trình sử dụng.
- Thanh đỡ chính: Nằm chính giữa mặt trẻ, đóng vai trò như trục chính để hỗ trợ các phần khác của khí cụ.
- Thanh ngang:
- Được đặt ở vị trí dưới mặt phẳng cắn khoảng 2 – 3 cm.
- Giúp tạo cấu trúc vững chắc cho khí cụ và hỗ trợ lực tác động lên xương hàm.
- Chun:
- Móc ngang ở mức răng nanh, hướng xuống dưới và ra trước khoảng 1 – 1,5 cm so với mặt phẳng cắn.
- Có chức năng truyền lực từ khí cụ đến xương hàm trên, kích thích sự phát triển.
- Khí cụ nong khẩu cái Hydrax:
- Được đặt trên mặt nhai của răng hàm sữa thứ nhất, thứ hai và răng hàm lớn thứ nhất ở hàm trên.
- Móc tương ứng với răng nanh để hỗ trợ kéo chun, giúp điều chỉnh cấu trúc hàm.
Có mấy loại khí cụ Facemask?
Có 2 loại khí cụ facemask được mọi người ưu tiên sử dụng:
Facemask Petit
- Cấu tạo: Bao gồm chụp trán, khung chính đứng dọc, ốc vặn điều chỉnh, chụp cằm, cung cố định trong miệng và thun đeo.
- Sử dụng: Thích hợp cho các trường hợp móm xương không quá phức tạp.
Facemask Delaire
- Cấu tạo: Bao gồm chụp trán, chụp cằm, khung mặt ngoài, ốc vặn điều chỉnh kích thước khung mặt, thanh ngang và thanh cố định để móc thun.
- Sử dụng: Dành cho những ca móm xương trung bình và khó.
Thời gian và chỉ định sử dụng khí cụ Facemask trong chỉnh nha
Việc sử dụng khí cụ Facemask để điều chỉnh khớp cắn ngược (móm) cần được thực hiện càng sớm càng tốt, đặc biệt khi răng hàm lớn ở hàm trên, răng cửa giữa và răng cửa bên đã mọc hoàn thiện. Thời điểm tối ưu để bắt đầu điều trị là ở độ tuổi:
- Bé gái: Trước 9 – 12 tuổi
- Bé trai: Trước 11 – 14 tuổi
Trong giai đoạn này, sự tăng trưởng răng diễn ra mạnh mẽ, giúp tối ưu hóa hiệu quả của khí cụ.
Hướng dẫn sử dụng
Trẻ nên đeo khí cụ Facemask ít nhất 10 – 14 tiếng mỗi đêm, tránh sử dụng trong các hoạt động như ăn uống, đi học và chơi thể thao. Việc đeo vào ban đêm là lý tưởng, vì trong thời gian này, hormone tăng trưởng sẽ được giải phóng, hỗ trợ quá trình điều trị hiệu quả hơn.
Nếu được sử dụng đúng cách, khí cụ Facemask có thể giúp kéo xương hàm trên ra trước khoảng 1 – 3mm và kiểm soát sự phát triển của xương hàm dưới. Những thay đổi rõ rệt trong chỉnh hình có thể được thấy sau 3 – 6 tháng sử dụng liên tục.
Các trường hợp chỉ định đeo Facemask
Các trường hợp cụ thể mà khí cụ Facemask được chỉ định bao gồm:
- Trẻ có xương hàm trên kém phát triển theo chiều trước-sau.
- Trẻ bị khớp cắn loại III do thiểu sản xương hàm trên.
- Trẻ có khe hở môi – vòm miệng, dẫn đến sự phát triển kém của xương hàm trên.
Chỉ định sớm và đúng cách không chỉ giúp cải thiện khớp cắn mà còn giảm nguy cơ phẫu thuật chỉnh hình xương trong tương lai.
Lưu ý gì khi đeo khí cụ chỉnh nha Facemask để đạt hiệu quả cao?
Để đảm bảo hiệu quả tối ưu khi sử dụng khí cụ Facemask cho trẻ, phụ huynh cần lưu ý những điểm sau:
- Đeo đúng cách và đủ thời gian: Nhắc nhở và giúp trẻ đeo hàm Facemask theo đúng chỉ định của bác sĩ, ít nhất 10 – 14 tiếng mỗi ngày, đặc biệt vào ban đêm khi hormone tăng trưởng được giải phóng.
- Chế độ ăn uống: Cho trẻ ăn thực phẩm mềm, dễ nhai để giảm cảm giác đau và khó chịu trong giai đoạn đầu đeo khí cụ.
- Theo dõi tình trạng sức khỏe: Ngưng sử dụng nếu thấy trẻ có dấu hiệu rối loạn khớp thái dương hàm hoặc có bất kỳ biểu hiện bất thường nào khác. Nếu có triệu chứng như đau, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được can thiệp kịp thời.
- Điều chỉnh khí cụ khi cần thiết: Nếu răng hàm lớn thứ hai mọc, cần mở rộng máng trượt để kiểm soát sự trồi lên của các răng hàm lớn vĩnh viễn.
- Đối với cắn hở phía trước: hook kéo cần được đặt cao để tạo lực hướng chéo giúp đóng khớp cắn. Ngược lại, nếu có cắn sâu, hook sẽ được đặt ngang răng hàm lớn vĩnh viễn trên để làm trồi răng này và mở khớp.
- Tái khám định kỳ: Đưa trẻ đi tái khám định kỳ 4 – 6 tuần để bác sĩ kiểm tra tình trạng răng miệng, theo dõi khí cụ và đánh giá mô mềm.
Bảo quản khí cụ chỉnh nha Facemask đúng cách
Để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả khi sử dụng khí cụ Facemask cho trẻ, phụ huynh cần lưu ý cách bảo quản như sau:
- Hướng dẫn đeo và tháo: Giúp trẻ đeo và tháo khí cụ một cách nhẹ nhàng theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Tháo khi cần thiết: Nhắc trẻ tháo hàm Facemask mỗi khi ăn, đánh răng và tham gia các hoạt động thể thao để tránh hư hỏng.
- Cất giữ cẩn thận: Đảm bảo cất giữ khí cụ ở nơi an toàn, tránh để rơi hoặc va chạm có thể gây hỏng.
- Kiểm tra định kỳ: Nếu phát hiện bất kỳ phần nào trên khí cụ bị lỏng, phụ huynh nên đưa trẻ đến nha khoa để được kiểm tra và xử lý kịp thời.
Bảo quản đúng cách sẽ giúp khí cụ hoạt động hiệu quả và kéo dài tuổi thọ của sản phẩm. Ngoài ra, bảo quản facemask tốt cũng giúp cho quá trình sử dụng khí cụ trở nên an toàn và hiệu quả hơn.
Trên đây là những thông tin liên quan về khí cụ chỉnh nha facemask. Nếu bạn có bất cứ vấn đề, thắc mắc nào liên quan đến răng miệng, đặc biệt là Implant, hãy đến Implant Center để được tư vấn chi tiết.
