Răng bị sâu là một vấn đề nha khoa phổ biến do vi khuẩn trong miệng tạo ra axit từ các mảng bám thức ăn còn sót lại. Quá trình này dần phá hủy men răng và tạo ra lỗ sâu răng. Sâu răng có thể được phân loại theo mức độ từ nhẹ đến nặng, với các giai đoạn phát triển khác nhau từ việc hình thành mảng bám, gây mòn men răng, đến việc sâu vào ngà răng và cuối cùng là tủy răng.
Điều trị sâu răng nặng đòi hỏi các phương pháp can thiệp chuyên sâu như hàn răng, điều trị tủy, hoặc thậm chí là nhổ bỏ răng. Tìm hiểu ngay trong bài viết bên dưới của Implant Center để biết cách xử lý răng sâu hiệu quả.
Giải đáp thắc mắc: Sâu răng là hiện tượng gì?
Răng bị sâu là hiện tượng men răng bị phá hủy do vi khuẩn trong miệng tạo ra axit từ các mảng bám thức ăn còn sót lại. Quá trình này dẫn đến việc hình thành lỗ sâu trên bề mặt răng. Nếu không được điều trị kịp thời, sâu răng có thể tiến triển sâu vào ngà răng và tủy răng, gây ra đau nhức, nhiễm trùng và các vấn đề nghiêm trọng về răng miệng. Sâu răng là một trong những bệnh răng miệng phổ biến nhất và cần được phát hiện và điều trị sớm để ngăn ngừa các biến chứng.
Những nguyên nhân chính dẫn đến bệnh lý sâu răng
Sâu răng có thể là do những nguyên nhân chính sau:
- Vệ sinh răng miệng kém: Vệ sinh răng miệng kém khiến mảng bám tích tụ trên răng, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và sản sinh axit. Đánh răng không đúng cách, không thường xuyên, không sử dụng chỉ nha khoa hoặc nước súc miệng đều có thể dẫn đến vệ sinh răng miệng kém.
- Chế độ ăn uống nhiều đường: Đường là thức ăn ưa thích của vi khuẩn trong mảng bám. Khi chúng ta ăn nhiều thức ăn và đồ uống có đường, vi khuẩn sẽ chuyển hóa đường thành axit, tấn công men răng và gây sâu răng. Các loại thực phẩm và đồ uống có đường như bánh kẹo, nước ngọt, nước trái cây… cũng là nguyên nhân chính dẫn đến sâu răng.
- Khô miệng: Nước bọt có tác dụng làm sạch thức ăn thừa và trung hòa axit trong miệng, giúp bảo vệ răng khỏi sâu răng. Khi cơ thể thiếu nước bọt, vi khuẩn trong mảng bám sẽ dễ dàng phát triển và sản sinh axit, tấn công men răng và gây sâu răng. Một số nguyên nhân dẫn đến khô miệng như: sử dụng thuốc, một số bệnh lý, hút thuốc lá…
- Yếu tố di truyền: Một số người có thể có nguy cơ mắc sâu răng cao hơn do yếu tố di truyền. Nếu cha mẹ hoặc anh chị em bạn bị sâu răng, bạn cũng có nguy cơ cao bị sâu răng hơn.
- Một số yếu tố khác làm tăng nguy cơ mắc sâu răng như: Răng khôn mọc lệch, chấn thương răng, người bệnh đang sử dụng một số loại thuốc điều trị bệnh tiểu đường, ung thư… Do lúc nhỏ một số trẻ ngủ nghiến răng cũng là một phần tác động dẫn đến sâu răng.
Sâu răng nặng gây ra những tác hại gì?
Sâu răng nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe răng miệng và sức khỏe tổng thể. Dưới đây là một số tác hại khi bị sâu răng nặng:
- Đau nhức dữ dội: Sâu răng nặng có thể gây ra những cơn đau nhức dữ dội, ảnh hưởng đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Cơn đau có thể xuất hiện tự nhiên hoặc do kích thích như ăn uống đồ quá lạnh/ quá nóng, vệ sinh răng miệng…
- Nhiễm trùng: Nếu sâu răng không được điều trị, vi khuẩn có thể xâm nhập sâu vào tủy răng, gây ra tình trạng viêm tủy, áp xe răng, thậm chí là nhiễm trùng lan rộng sang các mô xung quanh như nướu, xương hàm… Nhiễm trùng có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như: Sưng tấy, mủ ở nướu áp xe, mất chức năng nhai, lây lan sang các bộ phận khác trong cơ thể
- Mất răng: Sâu răng nặng có thể phá hủy hoàn toàn cấu trúc của răng, dẫn đến tình trạng gãy, nứt, vỡ răng, thậm chí là mất răng. Mất răng không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến khả năng ăn nhai và phát âm của người bệnh.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe: Nhiễm trùng do sâu răng nặng có thể lan rộng sang các bộ phận khác trong cơ thể, gây ra các biến chứng nguy hiểm như: Viêm tim, viêm khớp, viêm cầu thận, nhiễm trùng máu…
- Ảnh hưởng đến tâm lý: Sâu răng nặng có thể gây ra cảm giác tự ti, mặc cảm, ảnh hưởng đến tâm lý và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Các loại sâu răng hiện nay
Sâu răng được phân thành nhiều loại khác nhau dựa theo 2 tiêu chí chính là mức độ và vị trí.
Phân loại sâu răng theo mức độ
- Sâu răng độ 1 (Mức độ nhẹ): Đây là giai đoạn đầu của sâu răng, còn được gọi là “sâu răng khởi phát“. Dấu hiệu dễ nhận biết nhất là sự xuất hiện những vệt trắng đục hoặc đốm đen (hoặc nâu) trên bề mặt răng. Ở giai đoạn này, bệnh nhân thường chủ quan do chưa cảm thấy đau nhức hay khó chịu. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, sâu răng sẽ tiến triển nặng hơn.
- Sâu răng độ 2 (Sâu răng đã ăn vào tủy): Ở giai đoạn này, vi khuẩn sâu răng đã tấn công vào cấu trúc tủy răng và phá hủy men răng. Bệnh nhân bắt đầu cảm thấy đau nhức khi ăn uống, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Cơn đau thường xuất hiện khi ăn thức ăn nóng, lạnh hoặc ngọt.
- Sâu răng độ 3 (Sâu đến tủy răng): Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất của sâu răng. Bệnh nhân có thể cảm nhận những cơn đau nhức, thậm chí đau dữ dội, đặc biệt là vào ban đêm. Vi khuẩn đã ăn sâu vào chân răng, sẽ hình thành ổ viêm nhiễm và dẫn đến viêm tủy răng. Nếu không được điều trị kịp thời, sâu răng độ 3 có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như áp xe răng, sâu răng hàm nặng, thậm chí là mất răng và nhiễm trùng máu.
Phân loại sâu răng theo vị trí
- Sâu thân răng: Vi khuẩn xuất hiện trên bề mặt răng và các kẽ răng, thường biểu hiện bằng các vệt hoặc chấm đen trên phần răng gần nướu.
- Sâu chân răng: Vi khuẩn tấn công và ăn mòn chân răng, dẫn đến tụt nướu và hở chân răng.
Mức độ nặng nhẹ của bệnh sâu răng
Mức độ nặng nhẹ của bệnh sâu răng được thể hiện qua những biểu hiện như sau:
Sâu răng độ 1 – Mức độ nhẹ
Sâu răng ở mức độ nhẹ còn được gọi là sâu răng độ 1. Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất của sâu răng ở giai đoạn đầu là sự xuất hiện của những vệt trắng đục hoặc mảng lốm đốm màu đen trên bề mặt răng. Lúc này, người bệnh thường không cảm nhận đau nhức hay khó chịu.
Để xử lý sâu răng ở giai đoạn này, bạn cần thường xuyên chăm sóc răng miệng một cách cẩn thận và nên đến nha khoa để làm vệ sinh răng định kỳ mỗi 6 tháng để tránh bệnh tiến triển thành sâu răng độ 2.
Sâu răng độ 2 – Vi khuẩn sâu răng đã ăn vào tuỷ
Trong giai đoạn này, vi khuẩn sâu răng đã xâm nhập vào cấu trúc tủy răng, gây hỏng men răng. Điều này khiến bệnh nhân cảm thấy đau khi ăn uống và gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.
Nếu bạn có các triệu chứng của sâu răng độ 2, hãy đến nha khoa để bác sĩ trám răng sâu sớm nhất có thể. Bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ nha khoa chuyên dụng để làm sạch vết sâu và ngăn chặn vi khuẩn phát triển. Sau đó, bác sĩ sẽ trám vật liệu vào lỗ sâu để khôi phục cấu trúc răng và ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập sâu vào tuỷ răng (sâu răng độ 3).
Sâu răng độ 3 – Vi khuẩn sâu răng đến tủy răng
Sâu răng độ 3 được coi là nguy hiểm nhất đối với răng và cả sức khỏe. Khi bạn bắt đầu cảm nhận những cơn đau nhức, đặc biệt là vào buổi tối, điều này có nghĩa là tình trạng sâu răng của bạn đã trở nên nghiêm trọng hơn.
Vi khuẩn sẽ xâm nhập sâu vào vị trí gốc răng, tạo nên ổ viêm nhiễm và gây ra viêm tủy răng. Đây chính là nguyên nhân chính gây tăng nguy cơ bị áp xe răng, sâu răng nặng, thậm chí là mất răng và nhiễm trùng máu.
Những dấu hiệu nhận biết khi bị sâu ăn răng nặng
Khi sâu răng đã phát triển trong thời gian dài, bệnh nhân có thể cảm nhận rằng răng bị sâu và mòn hết khi nhai hoặc thấy vết ố, lỗ đen trên bề mặt răng. Những triệu chứng phổ biến khi sâu răng nặng là đau răng khi nhai, cảm giác nóng, lạnh trong miệng, chảy máu khi chải răng và hôi miệng. Vi khuẩn tấn công men răng từ bên trong và làm hỏng men răng dưới bề mặt, nhiều trường hợp bệnh nhân không nhận ra cho đến khi men răng đã mất đi nghiêm trọng.
Các giai đoạn sâu răng
Các giai đoạn sâu răng chính gồm có 4 bước: sâu men răng, sâu ngà răng, viêm tủy và chết tủy.
Giai đoạn 1: Men răng bị sâu
Đây là giai đoạn đầu tiên và nhẹ nhất của sâu răng. Vi khuẩn tấn công và ăn mòn men răng, lớp ngoài cùng của răng. Ở giai đoạn này, có thể xuất hiện những đốm trắng trên men răng, nhưng thường không gây đau nhức. Nếu không được điều trị kịp thời, sâu răng sẽ tiến triển sang giai đoạn tiếp theo.
Giai đoạn 2: Ngà răng bị sâu
Vi khuẩn tiếp tục tấn công và phá hủy ngà răng, lớp nằm bên dưới men răng. Ngà răng nhạy cảm hơn men răng, do đó có thể gây ra những cơn đau nhức khi ăn uống nóng, lạnh hoặc ngọt. Lỗ sâu cũng có thể lớn hơn và dễ nhìn thấy hơn.
Giai đoạn 3: Tủy răng bị viêm
Vi khuẩn xâm nhập vào tủy răng, phần mô mềm bên trong răng chứa dây thần kinh và mạch máu. Giai đoạn này gây ra những cơn đau nhức dữ dội, đặc biệt là vào ban đêm hoặc khi ăn uống. Răng cũng có thể nhạy cảm với nhiệt độ và áp lực.
Giai đoạn 4: Chết tủy
Nếu không được điều trị, tủy răng sẽ bị tổn thương và chết dần chết mòn. Ở giai đoạn này, viêm nhiễm lan rộng đến các mô xung quanh, dẫn đến áp xe răng hoặc mất răng. Quá trình sâu răng phát triển từ ban đầu một cách “âm thầm”, sau đó trở nên nghiêm trọng hơn với mức độ sâu ngày càng sâu, gây ra những cơn đau rõ rệt và có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe nguy hiểm.
Bị sâu răng nặng có chữa khỏi được hay không không?
Sâu răng nặng vẫn có thể chữa khỏi, nhưng tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và phương pháp điều trị phù hợp. Đối với trường hợp sâu răng nặng do vi khuẩn đã xâm nhập sâu vào tủy răng, gây ra tình trạng viêm tủy. Sâu răng nặng làm bệnh nhân có thể cảm thấy đau nhức dữ dội, đặc biệt là vào ban đêm hoặc khi ăn uống nóng, lạnh hoặc ngọt, làm răng nhạy cảm.
Giải pháp cho bệnh nhân bị sâu răng nặng
Trong những trường hợp này, bạn cần đến thăm khám bác sĩ nha khoa để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp như:
- Điều trị tủy răng: Cần xử lý loại bỏ tủy răng bị viêm nhiễm và trám bít lại.
- Trám răng: Trám bít lỗ sâu để ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập sâu hơn.
- Bọc sứ: Bọc sứ toàn bộ thân răng để bảo vệ răng và cải thiện thẩm mỹ.
- Nhổ răng: Nếu răng bị sâu quá nặng và không thể phục hồi, nha sĩ có thể cân nhắc nhổ răng.
Nếu bạn đang gặp tình trạng sâu răng nặng và cần tìm kiếm giải pháp điều trị hiệu quả, Implant Center là địa chỉ uy tín dành cho bạn. Với đội ngũ bác sĩ trên 25 năm kinh nghiệm trang thiết bị hiện đại và công nghệ định vị cấy ghép Implant, công nghệ quét mặt 3 chiều, hệ thống thẩm định – phân tích khớp cắn T-Scan, Implant Center cam kết mang đến cho bạn dịch vụ điều trị chuyên nghiệp, an toàn và hiệu quả cao.
Biện pháp ngăn ngừa, hạn chế bệnh sâu răng
Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả để phòng ngừa sâu răng:
- Đánh răng đúng cách ít nhất 2 lần mỗi ngày, mỗi lần ít nhất 2 phút.
- Thay bàn chải đánh răng định kỳ 3 – 6 tháng.
- Sử dụng chỉ nha khoa ít nhất 1 lần mỗi ngày để loại bỏ mảng bám ở kẽ răng mà bàn chải đánh răng không thể tới được.
- Súc miệng bằng nước muối hoặc nước súc miệng chuyên dụng sau khi đánh răng và sau khi ăn uống.
- Đi khám nha khoa định kỳ 6 tháng một lần để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý nha khoa, bao gồm cả sâu răng.
- Hạn chế ăn thức ăn ngọt, nhiều đường gây hại cho men răng và uống nhiều nước lọc.
Câu hỏi thường gặp
Răng sâu nặng có niềng răng được hay không?
Răng sâu nặng vẫn có thể niềng được. Thế nhưng trước khi quyết định niềng răng cho răng sâu nặng, bạn cần tham khảo ý kiến của nha sĩ chuyên khoa để được tư vấn cụ thể. Nha sĩ sẽ đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Răng khôn có bị sâu răng không?
Răng khôn có thể bị sâu răng như những chiếc răng khác. Do vị trí mọc khó tiếp cận nên việc vệ sinh răng khôn thường gặp nhiều khó khăn, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây sâu răng.
Sâu răng không điều trị có ảnh hưởng gì không?
Sâu răng nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như là:
- Viêm tủy răng: Vi khuẩn xâm nhập vào tủy răng, gây ra tình trạng viêm nhiễm, dẫn đến đau nhức dữ dội, đặc biệt là vào ban đêm hoặc khi ăn uống nóng, lạnh hoặc ngọt.
- Áp xe răng: Viêm nhiễm lan rộng đến mô quanh răng, hình thành áp xe. Áp xe răng có thể gây sưng tấy, đau nhức, sốt và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
- Mất răng: Nếu không được điều trị, răng sâu có thể bị hủy hoại hoàn toàn và dẫn đến mất răng.
Việc hiểu rõ nguyên nhân, phân loại và các giai đoạn của sâu răng là quan trọng để có thể phòng ngừa và điều trị kịp thời. Để tránh tình trạng sâu răng nặng, các bạn cần duy trì thói quen vệ sinh răng miệng đúng cách, thăm khám nha khoa định kỳ, và áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp khi có dấu hiệu sâu răng.
